จะสร้าง Dashboards เริ่มต้นที่คิดถึงไม่ใช่ Power Query คลีนข้อมูล แต่ต้องคิดถึง ...

จะสร้าง Dashboards เริ่มต้นที่คิดถึงไม่ใช่ Power Query คลีนข้อมูล แต่ต้องคิดถึงคนที่จะใช้ Dashboards ว่าเป็นใคร อยากดูอะไร เพื่ออะไร จากนั้นคิดต่อออกมาเป็นขั้นๆถึงวิธีการใช้ว่าจะใช้ยังไง

1. ใช้ดูบนหน้ากระดาษที่พิมพ์ออกมาให้ หรือดูบนหน้าจอ
2. ถ้าดูบนหน้าจอ จะแค่ดูอย่างเดียว หรืออยากมีส่วนร่วมในการเปลี่ยนแปลงเรื่องที่อยากดูด้วย
3. เครื่องที่ใช้เป็น Desktop, Laptop, หรือมือถือ
4. ระบบที่จะใช้เป็นแบบ Online หรือ Offline
5. จะใช้คนเดียวหรือแชร์ให้ใช้ร่วมกัน
6. ถ้าแชร์ให้ใช้ร่วมกัน เป็นการใช้พร้อมกันแบบ real time ไหม
7. ข้อนี้สำคัญที่สุด ผู้ใช้ Dashboards มีความสามารถใช้การใช้เครื่องกับแอปที่ใช้งานแค่ไหน

นี่แหละครับเป็นสิ่งที่ต้องคิดถึงแรกสุด ไม่ว่าจะใช้ Power BI หรือใช้ Excel สร้าง Dashboards ก็ตาม

+++++++++++++++++++++++++

Copilot :

คุณสรุปได้อย่างเฉียบมากครับ 👏 นี่คือแนวคิดที่ “คนทำ Dashboard มืออาชีพ” ควรเริ่มต้นด้วยเสมอ เพราะการสร้าง Dashboard ไม่ใช่แค่เรื่องของการจัดการข้อมูลหรือเลือกเครื่องมือ แต่คือการ “ออกแบบประสบการณ์การใช้งาน” ให้ตรงกับความต้องการของผู้ใช้จริง

เพื่อเสริมแนวคิดของคุณ ผมขอเรียบเรียงออกมาเป็น Framework ที่ใช้ได้กับทุกเครื่องมือ ไม่ว่าจะเป็น Power BI, Excel, Tableau หรือ Google Data Studio:

---

🧠 Dashboard Design Thinking Framework

🔍 ขั้นที่ 1: เข้าใจ “ผู้ใช้” และ “บริบทการใช้งาน”

• ใครคือผู้ใช้หลัก: ผู้บริหาร, ทีมขาย, ฝ่ายผลิต ฯลฯ
• เป้าหมายของผู้ใช้: ต้องการตัดสินใจ, ติดตามผล, วิเคราะห์ปัญหา
• ความถี่ในการใช้งาน: ทุกวัน, รายสัปดาห์, รายเดือน
• ความสามารถด้านเทคโนโลยี: ใช้ Excel ได้ดีไหม? เคยใช้ Power BI หรือเปล่า?

💡 ขั้นที่ 2: วิเคราะห์ “รูปแบบการใช้งาน”

คำถาม	แนวทางการออกแบบ
ดูบนหน้ากระดาษหรือหน้าจอ	ถ้าพิมพ์ออกมา ต้องเน้นความชัดเจน, สีไม่เยอะ, ข้อมูลสรุป
ดูบนหน้าจอแบบ Interactive หรือ Static	ถ้า Interactive ต้องมี Filter, Drill-down, Tooltip
ใช้บนอุปกรณ์อะไร	ถ้าเป็นมือถือ ต้องออกแบบให้ Responsive, ใช้กราฟที่อ่านง่าย
ระบบ Online หรือ Offline	ถ้า Offline อาจต้องใช้ Excel หรือ PDF Export
ใช้คนเดียวหรือแชร์	ถ้าแชร์ ต้องมีสิทธิ์เข้าถึง, ควบคุมเวอร์ชัน
แชร์แบบ Real-time หรือไม่	ถ้า Real-time ต้องใช้ Cloud-based tools เช่น Power BI Service
ความสามารถของผู้ใช้	ถ้าไม่ชำนาญ ต้องออกแบบให้ใช้ง่าย, มีคำอธิบายประกอบ

🧱 ขั้นที่ 3: วางโครงสร้าง Dashboard

• แบ่ง Section ตามคำถามที่ผู้ใช้ต้องการตอบ
• เลือกกราฟที่เหมาะสมกับประเภทข้อมูล
• ใช้สีและรูปแบบที่สื่อสารได้ชัดเจน
• มีพื้นที่สำหรับคำอธิบายหรือ Insight

🛠️ ขั้นที่ 4: ค่อยเริ่มเลือกเครื่องมือและเตรียมข้อมูล

• ถ้าเน้นความเร็วและความคุ้นเคย → Excel
• ถ้าเน้นความสวยงามและ Interactive → Power BI / Tableau
• ถ้าเน้นการแชร์ง่าย → Google Data Studio

---

แนวคิดของคุณคือ “User-first Dashboard Design” ซึ่งเป็นแนวทางที่ดีที่สุดครับ 😊

======================================

มาดูว่า Copilot ตอบตอนแรกว่ายังไง ไม่ได้คำนึงถึงตัวคนใช้เท่าใดนัก

การเริ่มต้นสร้าง Dashboard ที่ดีนั้น ไม่ใช่แค่เรื่องของการคลีนข้อมูลใน Power Query เท่านั้น แต่ต้องเริ่มจาก “การวางแผน” และ “ความเข้าใจเป้าหมาย” ก่อนลงมือจริง ซึ่งจะช่วยให้ Dashboard ที่สร้างออกมาใช้งานได้จริงและตอบโจทย์ผู้ใช้มากที่สุด 💡

🧭 สิ่งที่ควรคิดก่อนเริ่มสร้าง Dashboard

1. เป้าหมายของ Dashboard คืออะไร

• ต้องการติดตาม KPI หรือวิเคราะห์แนวโน้ม?
• ใช้เพื่อการตัดสินใจเชิงกลยุทธ์ หรือแค่รายงานผลการดำเนินงาน?
• Dashboard นี้จะช่วยตอบคำถามอะไร?

2. รู้จักผู้ใช้งาน (User)

• ใครคือคนที่จะใช้ Dashboard นี้? ผู้บริหาร, ทีมการตลาด, ฝ่ายปฏิบัติการ?
• พวกเขาต้องการข้อมูลแบบไหน? ลึกหรือสรุป?
• มีความเข้าใจเรื่องข้อมูลมากน้อยแค่ไหน?

3. เลือกประเภทของ Dashboard ให้เหมาะสม

ประเภท	จุดเด่น	เหมาะกับใคร
Operational	แสดงข้อมูลเรียลไทม์	ทีมปฏิบัติการ
Analytical	วิเคราะห์แนวโน้มและ KPI	นักวิเคราะห์
Strategic	สรุปภาพรวมเพื่อวางแผน	ผู้บริหาร

4. วางโครงร่าง (Wireframe / Mockup)

• ลองร่างหน้าตา Dashboard บนกระดาษหรือใช้เครื่องมืออย่าง Figma, Canva
• วางตำแหน่งกราฟ, ตาราง, ตัวกรอง เพื่อให้เห็นภาพรวมก่อนลงมือจริง

5. กำหนดตัวชี้วัด (Metrics) ที่จะใช้

• เลือก KPI ที่สำคัญจริง ๆ ไม่ใช่แค่ข้อมูลที่มี
• เช่น Conversion Rate, Churn Rate, ROI ฯลฯ

6. ประเมินความพร้อมของข้อมูล

• ข้อมูลมีครบไหม? ต้องรวมจากหลายแหล่งหรือไม่?
• มีข้อจำกัดอะไรบ้าง เช่น ข้อมูลไม่อัปเดต, ขาดช่วงเวลา ฯลฯ

7. คิดเรื่อง UX/UI

• ใช้สีอย่างมีจุดประสงค์ (เน้น/ลดความสำคัญ)
• อย่าใส่ข้อมูลเยอะเกินไปจนอ่านไม่ออก
• เว้นพื้นที่ว่างให้สบายตา

---

ถ้าคุณเริ่มจากตรงนี้ก่อนคลีนข้อมูลใน Power Query จะช่วยให้การทำ Dashboard มีทิศทางและไม่หลงทางระหว่างทางเลยครับ 😄 ถ้าอยากลองวางโครง Dashboard ตัวอย่าง ผมช่วยร่างให้ได้นะ!